Uyku Apnesi

Uyku apnesi uyku sırasında solunumun bir süreliğine durup yeniden başlaması durumudur. 10 saniyeden daha kısa süreli ve kan oksijen düzeyinde düşmeye neden olmayan bir saat içinde birkaç taneden çok tekrarlamıyorsa fizyolojik yani normal kabul edilir. Eğer bir saatte 5’ten daha fazla ve kanda oksijen oranının %3’ ten fazla düşmesi ile seyrediyorsa bu durum artık normal olmaktan çıkar ve uyku apne sendromu adını alır. Uyku apnesi birkaç saniyeden bir iki dakika kadar sürebilir. Ve gece boyunca yaklaşık 400 kez tekrarlayabilir. Apne solunumun tam olarak durmasıdır. Eğer solunumun yapılıyor ancak %50’den çok azalmışsa buna hipopne denir. Uyku apne sendromu oluş biçimine göre obstruktif (tıkayıcı), sentral ve karışı (miks tip) olmak üzere 3 türde görülür. Obstruktif tip (tıkayıcı) uyku apne sendromu uyku sırasında dil kökü, yumuşak damak gibi yapıların gevşeyerek üst hava yollarını kapatması ile oluşur. En sık görülen uyku apnesi tipidir (%85). Apne sırasında burun ve ağızdan hava akımı dururken göğüs ve karında solunum çabası sürer.

Santral uyku apnesi oldukça nadir görülür (%0.5). Beyinde solunumu kontrol eden merkezlerdeki bir sorun sonucu oluşur. Ağız veya burundan hava akımı durmuşken, o sırada hastada solunum çabası da görülmez. Karışık tip uyku apne sendromnda santral ve obstrüktif apneler birlikte bulunmaktadır, tüm uyku apnelerin yaklaşık %15’i bu özelliktedir.

Uyku apne sendromu kimlerde daha çok görülür?

• Ailede başka bireylerde uyku apne (OSAS)
• Aşırı kilo 45 cm’den daha geniş ense
• Küçük ve geride çene yapısı
• Üst hava yollarında yapısal bozuklukları
• Sigara kullanımı
• Alkol kullanımı
• Orta yaş üstü
• Irksal yatkınlık

Aşağıdaki belirtiler varsa sizde uyku apne sendromu olabilir:

• Gürültülü ve aşırı horlama
• Aşırı gündüz uykululuğu (yerli yersiz uykuya dalma) ve sürekli yorgunluk
• Uyandığında ağız ve boğaz kuruluğu
• Göğüste yanma
• Huzursuz uyku
• Sabahları kendine zor gelme
• Tansiyon yüksekliği
• Hafıza sorunları, unutkanlık
• Sabahları başağrısı
• Depresif duygu durumu
• Gastroozefajial reflü
• İktidarsızlık
• Geceleri işeme için tuvalate 1’den daha çok çıkma
• Kilo alma
• Dikkat eksikliği, dikkatini verememe
• Sürekli uykulu olma
• Kafada durgunluk
• Aşırı sinirlilik, huzursuzluk
• Çocuklarda hiperaktivite

Uyku apne sendromunun belirtileri nelerdir?

Uyku apne sendromu, uyku sırasında yüzlerce kez solunumun durması ardından yeniden başlaması nedeniyle uykunun arusal adı verilen sabah hatırlanamıyan 15-20 saniye sürebilen uyanıklıklar ile bölünmesine yol açar. Yüzlerce kez oluşan arousallar uykunun toplam süresini azalttığı gibi, uykunun derinleşmesini ve rüyalı uykulara (REM) geçişi engeller. Derin uyku ve REM beynin sağlıklı çalışması için olmazsa olmaz uyku dönemleridir. Derin uykunun eksikliği ertesi gün dikkat ve beyin çalışma hızında düşmeye, REM eksikliği ise bellek bozukluğuna yolaçar.
Sürekli olarak uykuda saatte 15’ten çok apne yaşıyan hastalarda gündüzleri aşırı uykululuk, dikkat eksikliği, depresyon, hipertansiyon, aşırı kilo alma, sağ kalp yetmezliği gibi belirtiler görülebilir. Sabahları baş ağrısı, sabahları ağız ve boğazda şiddetli kuruluk, seste kabalaşma, geceleri sık tuvalete çıkma diğer belirtiler olabilir.

Apne-Hipopne indeksi nedir?

Apne: Uyku sırasında nefesin geçici olarak bir süreliğine durmasıdır.
Hipopne: Uyku sırasında solunuma ait ağız ve burundan olan hava akımının %50’den fazla azalmasıdır.
uyku apne sendromunda görülen apne ve hipopnelere genellikle %3’ten fazla kan oksijen basıncında düşme eşlik eder.
Apne-hipopne indeksi: Gece uykusu sırasında yapılan uyku testinde (polisomnografi) saat başına düşen oksijen desatürasyonu yani düşemlerinin eşlik ettiği apne ve hipopnelerin sayısını ifade eder

Uyku apnesi evreleri nelerdir?

Apne-hipopne indeksi 5’ten düşükse normal kabul edilir.

5-15 arasında hafif uyku apnesi
-15-30 arasında orta derece uyku apnesi
30 ‘dan fazla ise ağır uyku apnesi olarak kabul edilir.